Ze zijn met veel: de straatfotografen die van hot naar her reizen. Parijs, Londen, New York, en als tijd en budget het toelaten volgen de uitstapjes naar India en Japan vanzelf. Want de zebrapaden van Tokyo moeten op de plaat, en ook de bedelaars van Mumbai.
Daar sta ik dan. Inwoner van groot-Antwerpen, die voor zijn straatfotografie doorgaans niet verder reikt dan hetgeen maximaal vijf kilometer van zijn voordeur ligt. Zielig? Welnee.
Voordelen straatfotografie in eigen stad
Dit is geen kritiek op reislust. Het is niet verkeerd om in andere steden straatfoto’s te maken. Doe ik ook. Soms ga ik naar Brussel, Gent, Mechelen, om maar wat te noemen. En als ik eens voor vakantie naar het buitenland vertrek, gaat de camera mee. Een andere omgeving inspireert. Bovendien, straat- en reisfotografie hebben raakvlakken. Maar de nadruk leg ik op straatfotografie in Antwerpen, mijn eigen stad. Ik kies er bewust voor. Het heeft immers tal van voordelen.
Je kent er de weg
Je kent de buurten waarin fotografisch weinig te beleven valt, én de plaatsen die altijd bruisen. Je weet waar de straat een ontmoetingsplek is, en waar alleen geblindeerde Mercedessen en 4×4’s voor een levensteken zorgen. Je kijkt vanzelf verder dan je neus lang is. Een straatfotograaf die jouw stad eenmalig bezoekt, komt op de meest voor de hand liggende plaatsen. Als local bezoek je andere straten, pleinen en gebouwen die de moeite waard zijn. En je weet ook meteen waar je beter niet komt omdat er niks gebeurt, of omdat er volk rondstapt dat niet zo happig is op camera’s.
Je kan steeds terugkeren naar de beste plekken
Elke stad, groot of klein, heeft locaties die zich goed voor straatfotografie lenen. Denk aan een plek waar veel volk komt en een mooi decor voorhanden is, en waar je als fotograaf niet erg opvalt. Maar het is niet altijd prijs. Soms zijn de vreemde vogels gevlogen voor je ze kan vastleggen. Of sta je ineens in een regenbui met je camera die niet waterproof is. Een wolk schuift voor de zon als je wil afdrukken. Of een bestelbus parkeert voor je neus. Elke straatfotograaf kent zulke tegenvallers.
Ben je gearriveerd met een vliegticket, is dat zuur. Want tijd is dan geld. Woon je om de hoek, weet je dat er straks, morgen of volgende week een nieuwe kans komt. Het mag al eens mislukken.
Alle seizoenen kan je in beeld brengen
Tenzij je straatfoto’s maakt in hartje Sahara (veel succes trouwens), heb je de variatie van het seizoen. In elke stad zie je de signalen van een zomer die herfst wordt, een herfst die verwintert, een lente die verzomert… Ik kan hier nieuwe woorden blijven verzinnen: de kern is dat je eigen stad zich voortdurend aanpast. Niet alleen verkleuren de bomen en parken. Ook de mens gaat er anders uitzien. Zomerjurk wordt winterjas. Bloemetjesmotief wordt zwart. Aan het eind van het jaar vind je sporen van nachtvorst. Een zon probeert door de mist te dringen.
Leef met de seizoenen en laat de veranderingen in het straatbeeld zien. Dat kan alleen als je er woont of heel vaak komt. Je eigen stad is nooit dezelfde.
Elke dag straatfotografie
Je kan een fotoboek doornemen of fotografietips in je hoofd stampen, en dat moet je zeker eens doen. Maar je wordt alleen een betere fotograaf door vaak te fotograferen. De rest is een bonus, een wegwijzer – of bron van frustratie. In je eigen stad kan je op elk moment de straat op om een plaat te maken. In de pauze op je werk, ‘s avonds na het eten, ‘s morgens voor het ontbijt, in het weekend… Je kan je iedere dag met straatfotografie bezighouden, al is het maar een paar minuten. Dat scheelt in je ontwikkeling.
Natuurlijk levert het geregeld niks op. Right place, wrong time, zal er meer dan eens door je hoofd gaan. Maar dat hoort erbij. In straatfotografie kan je niets afdwingen. Behalve je eigen engagement.
Je bouwt een uniek portfolio op
Iedereen fotografeert Parijs, Londen, New York, Tokyo en Mumbai. En niet zelden op gelijkaardige manier, met identieke onderwerpen of decors. Wat kan jij eraan toevoegen? Doe iets wat anderen niet doen. Steden die eindeloos worden gefotografeerd, laten zich tijdens een bliksembezoek nauwelijks nog op een originele manier vastleggen. Maar in een minder bekende stad ligt dat anders.
Denk niet: je eigen omgeving is te gemakkelijk. Integendeel. Fotograferen in het buitenland is in veel gevallen juist gemakkelijker, want alles voelt nieuw en dus waait de inspiratie vanzelf je lens binnen. Maar zijn je foto’s daarom beter? Iets speciaals maken van wat je iedere dag ziet, geeft misschien wel meer voldoening. Op de lange termijn levert het een fotocollectie op die écht bijzonder is.
Steeds dezelfde foto’s? Nee bedankt!
Soms word je gewaarschuwd voor het risico dat je steeds met identieke foto’s thuiskomt als je in je woonplaats fotografeert. Want je komt telkens op dezelfde plek, lees je dan, waar de mensen zich elke keer hetzelfde gedragen.
Dat gevoel is begrijpelijk. Wanneer je denkt vast te lopen, kan je voor de afwisseling even elders gaan kijken. Maar het kan ook tijd zijn om je werkwijze te veranderen. Elke situatie laat zich op talloze manieren vastleggen. Kies bijvoorbeeld een afwijkend standpunt. Fotografeer van boven of beneden, plaats je onderwerp eens aan de rand van je frame, of zoek een raam waarin het straattafereel wordt gereflecteerd. Durf eens slecht of over te belichten. Ga een keer ‘s nachts op pad. Of laat jezelf flink gaan bij de nabewerking op de computer.
Breek met gewoonten, desnoods breek de regels. Je wordt er alleen maar beter van.
En als je écht moe bent van een bepaalde locatie, dwing jezelf dan om die ene plek in je stad eens een paar maanden links te laten liggen. Kies voor een locatie in je stad die je nog niet goed kent en ga daar experimenteren. In alles zit een foto, elke dag weer. De enige limiet zit in je hoofd.
