Voor de meeste straatfotografen is de zoeker op de camera geen zoeker, maar een kadermaker. Ze kiezen met hun ogen een onderwerp. Dan pakken ze de camera en bepalen ze het kader rondom wat ze willen fotograferen. Maar je kan je onderwerp ook vinden door met je camera je omgeving af te speuren, en dan pas je thema bepalen. Op die manier kan je met verrassende staaltjes (vaak wat abstracte) straatfotografie thuiskomen.
Als fotograaf ben je steeds bezig met het zoeken naar iets moois of interessants om vast te leggen. Zo kijken we, beestjes als we zijn, steevast naar andere mensen. Meestal zien we dan eerst hun gezicht. Gebouwen nemen we in eerste instantie waar als één geheel. We kijken wat die mensen doen en plaatsen ze in de ruimte. Via de zoeker bepalen we dan wat we hiervan in beeld brengen. Dat is de meest gangbare vorm van straatfotografie. We doen het haast instinctief op die manier.
Levert dat telkens een goede foto op? De ene keer wel, de andere keer niet. Vaak is het resultaat echter een variatie op een thema dat we al duizenden keren hebben gefotografeerd. Mensen zijn immers gewoontedieren. Onze ogen vallen telkens op dezelfde dingen. Er kan een moment komen waarop je iets anders wil en je blik wil verruimen.
De zoeker als zoeker
Je routine doorbreken kan op talloze wijzen. Een ervan is je manier van kijken veranderen. Is dat moeilijk? Het valt wel mee. Je hebt immers een geweldig hulpmiddel op je camera: diezelfde zoeker waarmee je een kader rond je onderwerpen maakt. Alleen moet je deze dan niet gebruiken als kadermaker, maar als… zoeker.
Het principe is simpel. Ga naar een willekeurige plek. Kijk niet te veel om je heen, maar pak gelijk je camera. Plaats de zoeker voor je oog en begin daarmee de omgeving af te speuren. Varieer in houding. Ga eens door je knieën, houd de camera eens schuin, draai naar links, naar rechts, omhoog, omlaag.
Geef in gedachten niet te veel betekenis aan wat je ziet. Dit is niet gemakkelijk. We zijn van kinds af gewend beelden meteen te interpreteren. Beschouw echter wat er via de zoeker passeert in eerste instantie als vormen en kleuren, niet als mensen of dingen. Is er een combinatie van elementen die je aanspreekt, druk dan af.
Overigens: heb je enkel een display op je camera en geen aparte zoeker, dan kan het ook daarmee. Een zoeker is wel handiger, omdat je dan meestal één oog sluit en daardoor buiten het zoekerbeeld niets ziet wat je kan afleiden.
Straatfotografie via de zoeker
Via de zoeker je onderwerp kiezen, in plaats van eerst je onderwerp kiezen en dan inkaderen, heeft heel wat voordelen. Ik noem er een paar:
- Je leert er meer door zien. Ook als je daarna de traditionele manier oppakt om onderwerpen te zoeken, gaat je oog sneller naar minder voor de hand liggende plekken.
- Je foto’s krijgen invalshoeken die je voordien nooit gebruikte, wat interessantere beelden kan opleveren.
- Less is more: door meteen binnen een frame te werken, word je gevoeliger voor dit aloude principe. Je komt minder in de verleiding om nog wat extra’s in je kader te stoppen, want je ziet het niet.
- Je ontdekt dat onderwerpen op alle plekken in je frame kunnen staan. Soms krijgen ze meer zeggingskracht als ze maar half in beeld komen, iets wat je anders wellicht nooit zou overwegen.
- De meest onverwachte dingen worden plots fotogeniek.
- Door kleuren en vormen te zien in plaats van mensen en objecten, ontdek je sneller wat bij elkaar past.
Als je geïnteresseerd bent in abstracte straatfotografie of je werk eens een andere draai wil geven, dan is dit een spannende manier. En bedenk: een zoeker heet niet voor niets een zoeker.
De foto’s bij dit artikel zijn gemaakt door op deze manier te werken. Ook veel van mijn andere foto’s komen zo tot stand.
