Wat zijn de beste plekjes voor straatfotografie in Antwerpen? Smaken verschillen en niet iedereen hanteert dezelfde stijl bij het fotograferen op straat. Ook ik kom niet overal. Desondanks een tiental tips voor wie Antwerpen niet kent, maar toch met Antwerpse handjes en plein public een sluiterknop wil indrukken. Opgelet: de lijst is per definitie onvolledig (een straatfoto kan je overal maken).
Centrum Antwerpen
Meir
De Antwerpse straat die ook iedereen van buiten ‘t Stad kent: een deftige, autovrij gemaakte winkelpromenade. Altijd veel volk dus en niet alleen Antwerpenaren. In het weekend zet je er algauw veel Nederlanders op de foto. Monumentale gevels zorgen voor een geschikt decor. Bij slecht weer heeft iedereen hier haast. Loop dan binnen in de Stadsfeestzaal, een klatergouden winkelcentrum, en probeer de Meir ook eens op zondag. Dan is het minder druk, waardoor je rustiger een onderwerp kunt uitzoeken en je de wandelaars die je compositie binnenstappen beter kunt kiezen.
Vogelmarkt
Vogeltjesmarkt, Vogelenmarkt: het is hetzelfde. Elke zondagmorgen op het Theaterplein en omgeving. Op de Graanmarkt worden nog echt vogels verkocht, niet zelden van het type dat tok en kukeleku zegt. Verder vooral kleren, voedingsmiddelen, huishoudelijk spul en soms luidruchtige kooplieden. Volk van allerlei pluimage en wat minder chique dan de Meir. Trefpunt van bekvechtende oude dametjes. De Stadsschouwburg met zijn vooruitstekende dak en opvallende noodtrappen kan een mooi grafisch element aan de foto toevoegen.
Groenplaats en omgeving
Hieronder versta ik de Groenplaats, de Grote Markt en de straatjes daarrond. Heel wat historische gevels, zowat 24/7 leven op straat, dus er is gauw een plaatje te schieten. Je balanceert snel op de rand van het vakantiekiekje. De helft van de mensen is hier als toerist. Veel Chinezen: overdag maak je hier soms foto’s die suggereren dat Antwerpen een nagebouwde Europese stad in Oost-Azië is. Als cameradragende medemens loop je nooit in de kijker. Dat is dan weer een voordeel in toeristische middens. ‘s Avonds lenen de nauwe steegjes zich voor schaars verlichte sfeerplaatjes. De lichtval in het uur voor zonsondergang kan hier erg mooi zijn.
Centraal Station en omgeving
Denk bij omgeving vooral aan het Astridplein (voor het station), de De Keyserlei en de Van Wesenbekestraat. De laatste laat zich vanwege de restaurants en winkels Chinatown noemen, al zal een New Yorker daarmee lachen. Het station, waar ik workshops houd, is terecht wereldberoemd en perfect voor straatfoto’s op regenachtige dagen. Wees niet gemakzuchtig: kijk verder dan de oude entreehal. Op het Astridplein pas je ‘s morgens beter op voor dronkenlappen en volk met duistere bedoelingen. De De Keyserlei heeft veel horeca en een Mediamarkt voor als je geheugenkaart vol is.
Dichtbij het centrum
Zurenborg
Volgens sommige hippe vogels de hipste wijk van het toch al hippe Antwerpen, en wie ben ik, Mr. Uncool himself, om dat tegen te spreken? De befaamdste straat hier is de Cogels Osylei, met uitbundig gedecoreerde oude villa’s waar toeristen zot van zijn. Prima voor straatfoto’s met een hoog Efteling-gehalte, maar als je de dagjesmensen wegdenkt, is de straat nogal levenloos en meer een openluchtmuseum. De Dageraadplaats is een betere keus voor wie mensen zoekt. Aardig plein en de caféterrassen zijn tot laat goed bezet. Op loopafstand: het gesloten station Antwerpen-Oost, populair onder stoute urban explorers.
Seefhoek
Een grote multiculturele wijk, op loopafstand van het station, waar veel Antwerpenaren nooit komen, of het moet in het Park Spoor Noord zijn dat eraan grenst. De nauwe straatjes met de vaak in matig tot slechte staat verkerende arbeidershuizen nodigen niet direct uit tot gezellig flaneren, maar een straatfotograaf die buiten de geijkte paden treedt, trekt zich daar niks van aan. Er is leven op en rond het Sint Jansplein en in de Offerandestraat, een winkelstraat waar je een uitzondering bent als je moedertaal Nederlands is. Wel een beetje opletten: niet iedereen houdt hier van camera’s.
Zuid
Zuid is door Zurenborg in hipness overtroffen, maar wie zich niet stoort aan biosap drinkende tv-vedetten, übercoole jazzcafés en dure rommelwinkels, mag Zuid nog altijd niet vergeten. Om het allemaal onder controle te houden heeft de stad er een vervaarlijk vormgegeven justitiepaleis neergeflikkerd dat geweldig plakt op beeld, al geldt voor de bezoeker van dat paleis niet noodzakelijkerwijs hetzelfde. Wie iets Turks wil snuiven, verkent de Brederodestraat. Wie inspiratie zoekt, bezoekt het Fotomuseum. Ondanks de hoge coolfactor kunnen de straten op Zuid bij momenten bangelijk stil zijn, waarschijnlijk als de bewoners achter hun iMac zitten.
Diamantwijk
Vroeger was de Pelikaanstraat een blinkend lint juwelierszaken, maar daar is na de uitbreiding van het station niets meer van over. De straat maakt nu een troosteloze indruk met veel leegstand. Toch heeft Antwerpen nog volop juweliers. Je moet ze wat verder in de wijk zoeken. Fotografen van buiten ‘t Stad schieten graag foto’s van chassidische joden op de Belgiëlei, die in zwart-wit sterker overkomen dan in kleur. De joden vallen op met hun hoeden, baarden en zwarte kleding, maar wie ze fotografeert, loopt ook zelf in de kijker. Bijvoorbeeld bij de paracommando’s die er dag en nacht patrouilleren.
Een eindje verder
Linkeroever
Het minst Antwerps ogende stuk Antwerpen. Je moet ervoor door een doodgefotografeerde voetgangers- annex fietstunnel, of anders met de tram onder de Schelde. Anonieme hoogbouw voor het werkvolk, maar ook villa’s voor directeuren en managers: de perfecte woonwijk waar stedenbouwkundigen vijftig jaar geleden natte dromen van kregen, maar waar veel mensen vandaag alleen onder doodsbedreiging gaan wonen. Nochtans een juweel voor wie straatfotografie graag combineert met strakke, geometrische figuren. Ik kom er graag.
Het Eilandje
Het Eilandje was vroeger voor het werkvolk, nu voor mensen met dikke portemonnees. De open ruimte rond de oude dokken, het Havenhuis aan de noordkant en het MAS (Museum aan de Stroom) aan de zuidkant hebben een grote fotografische aantrekkingskracht. Zonsondergang op het dak van het MAS heeft iets speciaals, vinden velen. De Scheldekaaien ter hoogte en iets ten zuiden van het Eilandje zien er, zoals veel in Antwerpen, wat verlopen en verwaarloosd uit. Dat mag ik wel. Veel volk tref je er meestal niet aan, maar met de Schelde, de haven en de flats van Linkeroever op de achtergrond vind je toch gauw iets om te fotograferen.
Het Kiel
In de wijk het Kiel, een heel eind buiten het centrum, werden ooit de Olympische Spelen gehouden maar van enige grandeur is vandaag niets te merken. De flats van Renaat Braam lenen zich prima als decor. Ook is er de Abdijstraat, een veelkleurige winkelstraat, goed voor levendige plaatjes. Wees wel alert. De succesfilm Patser! speelt zich deels in deze buurt af. Er lopen nogal wat echte patsers rond. Niet iets om bang voor te zijn: ik woonde hier vroeger vlakbij en voelde me er nooit onveilig. Maar denk even na voordat je je camera op iemand richt.