Iedereen heeft een beeld van de werkelijkheid. Maar de werkelijkheid kan er op veel manieren uitzien. Het ligt maar aan je standpunt.
Lijnen zijn alomtegenwoordig op straatfoto’s. Gevels, wegen, trottoirs: wie als straatfotograaf een strak lijnenspel zoekt, wordt op zijn wenken bediend.
Dat is fijn. Want ogen zoeken lijnen. Die geven houvast. Waarom? Er zal vast een biologische of psychologische uitleg voor zijn. Ik kan hem niet citeren, maar waarschijnlijk hebben mensen en andere dieren enige orde nodig om te overleven. En de geometrie schenkt ons die orde. Als we buiten alleen maar vormeloze kleuren zouden zien, vonden we nergens de weg.
De eeuwig rechte horizon
Als je begint met fotograferen is de horizon zo’n lijn. Die moet rechtstaan, leer je. Niet alleen als startende fotograaf, maar ook op school in de tekenles. Dat de horizon rechtstaat, zit diep in ons. Zelfs een kleuter snapt het al.
Het kan perfect geordende beelden opleveren. Mondriaan in fotoversie, als het helemaal meezit. Maar wat als je dat principe loslaat? Je omgeving gaat er heel anders uitzien. Een vertrouwd tafereel lijkt ineens iets uit een vreemde wereld. Iets dat uitnodigt om langer naar te kijken.
Het enige wat je daarvoor als fotograaf moet doen, is je camera een beetje draaien. Wat je normaal als horizon beschouwt, gaat schuin staan. En wat je normaal als schuin beschouwt, neemt plotseling de rol van horizon aan. Wat niet wil zeggen dat je geen nieuwe orde in een schots-en-scheefpatroon kunt vinden. Daar zorgen de lijnen wel voor. En onze ogen.
Ik mag het graag doen in mijn straatfotografie. Het moeilijkst is nog om het niet uit de hand te laten lopen. Dat het té scheef wordt, of niet scheef genoeg. Een evenwichtsoefening, waar je meestal uitkomt als er tenminste íets recht blijft staan.
Probeer het ook eens. Geef eens een draai aan die camera.